آشنایی با سنسور دمای آب و علائم خرابی

وظیفه این سنسور اندازه گیری دمای مایع خنک کننده موتور است. این سنسور برای اندازه گیری دمای آب از یک مقاومت NTC استفاده می کند؛ به همین دلیل برای اطلاع دقیق از نحوه ی عملکرد سنسور دمای آب، ابتدا به شرح عملکرد انواع مقاومت های ضریب دمایی می پردازیم.

انواع مقاومت با ضریب دمایی

• ۱-مقاومت با ضریب دمایی مثبت (PTC)

• ۲- مقاومت با ضریب دمایی منفی (NTC)

مقاومت PTC

مشخصه بارز مقاومت با ضریب دمایی مثبت یا همان Positive Temperature Coefficient (PTC) این است که با افزایش دما، مقاومت آن زیاد شده و بنابراین جریان کمتری از آن عبور می کند.

در نمودار زیر منحنی تغییرات مقاومت PTC نسبت به دما را مشاهده می کند.

مقاومت NTC

نام لاتین مقاومت با ضریب دمایی منفی Negative Temperature Coefficient (NTC) می باشد و همان گونه که از نام آن مشخص است، با افزایش دما، مقاومت این قطعه کم می شود و جریان بیشتری را از خود عبور می دهد. از این نوع مقاومت ها به عنوان سنسور اندازه گیری دما در قسمت های مختلف خودرو استفاده می شود.

منحنی تغییرات مقاومت NTC نسبت به تغییر دما در نمودار زیر مشخص شده است.

نحوه عملکرد سنسور دمای آب

این سنسور از نوع مقاومت NTC می باشد، محل نصب آن در سرسیلندر و معمولاً کنار ترموستات است. فشنگی آب نامی است که از سوی تعمیرکاران به این قطعه اطلاق می شود.

این سنسور، دمای مایع خنک کننده موتور را به واحد کنترل الکترونیکی (ECU) گزارش می دهد و زمانی که دمای آب موتور کمتر از ۸ درجه سانتی گراد باشد، ECU دستور غنی کردن مخلوط سوخت و هوا را به عملگر ها ارسال می کند؛ این وضعیت مانند استفاده از ساسات در موتور های کاربراتوری می باشد. هنگامی که دمای مایع خنک کاری موتور به محدوده مناسب برسد، مقدار سوخت و هوا نیز تنظیم شده و میزان آلاینده ها و مصرف سوخت کاهش می یابد.

همچنین وظیفه ی دیگر این سنسور این است که در زمان افزایش دمای آب موتور، اطلاعات را برای ECU ارسال کند و ECU نیز با به کار انداختن فن خنک کننده دمای مایع خنک کننده  موتور را کاهش دهد. به عنوان مثال فن خنک کننده توسط ECU در دمای ^oC۹۷ شروع می کند و در دمای ^oC۹۴ از کار می افتد.

نام گذاری انگلیسی سنسور دمای آب موتور در شرکت های مختلف:

۱-  Coolant Temperature Sensor  با مخفف (CTS)

۲- Engine Coolant Temperature  با مخخف (ECT)

۳- Water Temperature Sensor    با مخفف (WTS)

علائم خرابی سنسور دمای آب

با توضیحات بالا مشخص شد که سنسور دمای خودرو یک قطعه حیاتی برای خودرو است و عدم عملکرد صحیح آن می تواند مشکلاتی را به همراه داشته باشد. یکی از اولین نشانه های خرابی این قطعه را باید در آمپر آب خودرو پیدا کرد؛ در این حالت ممکن است آمپر حرکت نکند یا عدد درستی را نشان ندهد. نشت آب در اطراف سنسور نیز ممکن است اتفاق بیافتد که در این حالت باید از سلامت آن اطمینان حاصل کرد.

یکی دیگر از علائم خرابی سنسور دمای آب خودرو تاثیر این قطعه بر روی فن رادیاتور خودرو است؛ در این حالت ممکن است فن خاموش یا روشن نشود یا زمانی روشن و خاموش شدن آن مناسب نباشد. عدم عملکرد فن خودرو نیز می تواند منجر به جوش آوردن مکرر خودرو یا دیر روشن شدن آن شود.

همچنین از دیگر نشانه های خرابی این قطعه می توان به افزایش مصرف سوخت اشاره کرد چرا که در صورت عدم ارسال اطلاعات صحیح درباره دمای موتور خودرو، ECU دستور پاشش میزان بیشتری بنزین را صادر می کند و باعث افزایش میزان مصرف سوخت می شود.

به علاوه در صورتی که سنسور دمای آب خودرو به درستی کار نکند چراغ روی صفحه کیلومتر شمار روشن می شود. خروج دود سیاه از اگزوز و ریپ زدن موتور، گاز خوردن پی در پی موتور در حالت دور آرام و روشن نشدن موتور با دلیل قطع جرقه کوئل از دیگر نشانه های خرابی فشنگی آب خودرو است.